فاصله کانونی در لنزها و عکاسی

فاصله ی کانونی چیست؟

مهمترین کاراکتر هر لنزی فاصله‌ی کانونی آن است. فاصله‌ی کانونی بر اساس فاصله‌ی مرکز اپتیکال لنز با سنسور دوربین یا فیلم عکاسی در زمان تنظیم فوکوس بر روی بی نهایت تعیین می‌شود. مرکز اپتیکال لنز جاییست که نور دریافتی از دو سمت متفاوت لنز به هم میرسند.
 
لنزهای با فاصله‌ی کانونی کوتاهتر گستره‌ی دید وسیع تری دارند و بزرگنمایی کمتر. برعکس لنزهای با فاصله‌ی کانونی بیشتر دارای گستره‌ی دید محدود و بزرگنمایی زیاد هستند. این فاصله‌ی کانونی معمولاً با واحد میلیمتر نمایش داده می‌شود و بر روی لنز حک شده است.
 
معمولاً بر اساس همین فاصله‌ی کانونی نام لنز تعیین می‌شود به طور مثال Canon 50mm F1.8 STM IS. لنزها به طور کلی از دو نوع زوم و پرایم هستند. فاصله‌ی کانونی لنزهای زوم قابل تغییر است و لنزهای پرایم دارای فاصله‌ی کانونی ثابت هستند.

فاصله کانونی در عکاسی به فاصله بین مرکز لنز و حسگر دوربین اشاره دارد و به میلی‌متر اندازه‌گیری می‌شود. این فاصله تأثیر زیادی بر روی زاویه دید، بزرگ‌نمایی و نحوه نمایش پرسپکتیو سوژه دارد. لنزهای با فاصله کانونی کوتاه، زاویه دید وسیع‌تری را ارائه می‌دهند، در حالی که لنزهای بلندتر بزرگ‌نمایی بیشتری ایجاد می‌کنند.

 
 
 
 
بر روی لنزهای زوم حداقل و حداکثر فاصله‌ی کانونی حک می‌شود. به طور مثال لنز 105-24 میلیمتر می تواند از 24 تا 105 میلیمتر فاصله‌ی کانونی‌اش را تغییر دهد. لنزهای پرایم همانطور که گفتیم دارای فاصله‌ی کانونی ثابتی هستند و بر روی آنها تنها یک عدد بعنوان فاصله‌ی کانونی حک می‌شود.
 
فاصله‌ی کانونی علاوه بر بزرگنمایی و وسعت دید بر روی عمق میدان نیز تاثیر می‌گذارد. در فاصله کانونیهای بیشتر عمق میدان کمتری خواهید داشت و پس زمینه‌ی کمتری نیز در پشت سوژه به نمایش در می‌آید.
 
برعکس همین موضوع، در خصوص فاصله کانونیهای کمتر صدق می‌کند. بعلاوه فاصله‌ی کانونی بر روی پرسپکتیو عکس نیز موثر است. در صورت استفاده از لنزهای واید یا با فاصله کانونیهای کم مرکز عکس برجسته تر شده و گوشه‌ها به اصطلاح کش می‌آیند، همچنین فاصله‌ی پس زمینه بیشتر به نظر می‌رسد.
 
در نقطه‌ی مقابل با استفاده از لنزهای تله یا با فاصله‌ی کانونی زیاد تصویر اصطلاحاً فلت می‌شود و پس زمینه نزدیکتر به نظر می‌آید.
 
در مثال زیر از یک گربه با فاصله کانونیهای مختلف عکاسی شده است تا تاثیر این فاکتور بهتر مشخص شود. برای اینکه اندازه‌ی گربه در هر عکس یکسان باشد عکاس در فواصل مختلفی به عکاسی حیوانات خانگی پرداخته است. اولین عکس با فاصله‌ی کانونی 29 میلیمتر و از فاصله‌ی 30 سانتیمتری و آخرین عکس با فاصله‌ی کانونی 105 میلیمتر و از فاصله ی 3.6 متر گرفته شده است:
 
 
 
 
 
 
 
می‌توانید ببینید که چطور ظاهر گربه در فاصله کانونیهای مختلف تغییر می‌کند، پس زمینه با تغییر فاصله کانونی از واید به تله چطور نزدیکتر و نزدیکتر شده و گستره‌ی کمتری از آن قابل مشاهده است. می توانید ببینید که چطور در حالت واید سر گربه بزرگتر به نظر می آید و در حالت تله بدنش ابعاد بزرگتری نسبت به سرش پیدا می کند.
در این عکسها نیز تاثیر فاصله‌ی کانونی به خوبی نمایان است.
2 پاسخ
  1. مارال غیبی گفته:

    مقاله‌ی فاصله کانونی در لنزها واقعاً عالی بود! توضیحات شما درباره‌ی اینکه چطور فاصله کانونی می‌تونه تأثیر زیادی بر کیفیت تصویر و زاویه دید داشته باشه، خیلی به من کمک کرد. نکاتی که درباره‌ی انواع لنزها و کاربردهای مختلف هر کدوم گفتید هم خیلی جالب بود. حالا می‌فهمم که چطور می‌تونم با انتخاب مناسب لنز، عکس‌های بهتری بگیرم. واقعاً ممنون که این اطلاعات ارزشمند رو به اشتراک گذاشتید! دمتون گرم!

    پاسخ
  2. sa گفته:

    مقاله خیلی مفیدی بود و کاملاً متوجه شدم که فاصله کانونی لنز چطور می‌تونه روی کیفیت و زاویه دید عکاسی تاثیر بذاره. توضیحاتتون درباره تفاوت‌های لنزهای واید و تله‌فوتو خیلی برام روشن‌کننده بود. فقط کاش بیشتر درباره اینکه چه لنزی برای عکاسی پرتره بهتره توضیح می‌دادین. به نظرتون برای شروع کار، کدوم فاصله کانونی بهترین انتخاب برای عکاسی عمومی هست؟

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟
نظری بدهید!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *